تحلیل کاربردی ارسال المثل در شعر صائب تبریزی

Authors

اشرف شیبانی اقدم

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی ژاله کریمی کیوی

دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

abstract

شعر و مثل همواره کارکردی دو طرفه دارند؛ ارسال المثل، از ارکان مهم ادبیات به شمار می رود که شاعران و نویسندگان در اشعار خود برای شیرینی کلام به سبب روانی الفاظ و روشنی مفاهیم و معانی و وضوح بخشی بیشتر به حقیقت و اثبات سخن، از آن بهره جسته و با بیان آن هنرمندی و توانایی خود را در شعر نشان داده اند. از مهم ترین مباحث زبان شناسی در حوزه سبک شناسی کاربردی، «کنش گفتار» است. در این مقاله مطالعه جنبه های کاربردشناسی زبان که یکی از ابزارهای علمی تحلیل گفتار است؛ بر طبق نظرات «جان سرل[1]»، زبان شناس آمریکایی بررسی می شود و غزل های صائب تبریزی را در حیطه کاربردشناسی و نوع کنش های گفتاری تبیین می کند. این مقاله برگرفته از پایان نامه کارشناسی ارشد پژوهشگر است. یکی از دستاوردهای این پژوهش آن است که مقولات سبک شناسی کاربردی را به صورت عملی و از طریق طبقه بندی کنش های گفتاری و جنبه های کاربردی آن تحلیل و توصیف می کند که چارچوبی روشن برای در نظر گرفتن تفاوت های کنش ها در ارسال المثل های صائب است و نگرش او را به دنیای پیرامونش آشکارمی سازد که از طریق پاره گفتارهای گوناگون حامل پیام و مضمون هایی است که وجهه های اجتماعی افراد را در زبان تعاملی خود نشان می دهد.     3- john searl

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل کاربردی ارسال‌المثل در شعر صائب تبریزی

شعر و مثل همواره کارکردی دو طرفه دارند؛ ارسال‌المثل، از ارکان مهم ادبیات به شمار می‌رود که شاعران و نویسندگان در اشعار خود برای شیرینی کلام به سبب روانی الفاظ و روشنی مفاهیم و معانی و وضوح ‌بخشی بیشتر به حقیقت و اثبات سخن، از آن بهره جسته و با بیان آن هنرمندی و توانایی خود را در شعر نشان داده‌اند. از مهم‌ترین مباحث زبان‌شناسی در حوزة سبک شناسی کاربردی، «کنش گفتار» است. در این مقاله مطالعة جنبه‌...

full text

هنجارشکنی در شعر صائب تبریزی

نگرش صائب تبریزی به شخصیتی معروف نظیر خضر ـ علیه‌السلام ـ دوگانه است. صائب در برخورد با داستان خضر(ع) و در ساختن تلمیح، گاه موافق سنت ادبی عمل‌می‌کند و گاه به‌خلاف عرف و عادت شاعران گذشته، با خضر(ع) و عناصر داستانی او مخالف‌خوانی می‌کند. اگر شاعرانی چون خاقانی، سعدی و حافظ با انتقادی ملیح به ماجرای خضر ـ علیه‌السلام ـ نگریسته‌اند، صائب در وسعت‌بخشیدن به این نگرش، تلاشی جدّی کرده است. او گاه با ش...

full text

نماد گرایی عرفانی در شعر صائب تبریزی

عالم عرفان، عالم وحدت و یکرنگی است. صائب با اصل وحدت بخش عرفانی همة پدیده‌های هستی را با همة تناقض‌ها و اضدادش به زیبایی در کنار هم می‌نهد و کیفیت و حالت آن ها را در زندگی روزمرة بشر به صورت زنده و نمادین بیان می‌کند. صائب در اشعار خود با به کارگیری نمادهای عرفانی و واژگان فنی صوفیه، صور خیال شاعرانه و مفاهیم ذهن گرایانة خود را به شکل هنری بیان می‌دارد. در حقیقت موضوع عرفان در شیوة شاعری او اصل...

full text

«معنی بیگانه» در شعر صائب تبریزی

در این مقاله سعی شده است ابتدا معنی و مفهوم «معنی بیگانه» از دیدگاه صائب بررسی و با مراجعه به دیوان و کشف شاخصه‌های اصلی شعر او روشن گردد که مصادیق «معنی بیگانه» در شعر او چیست؟ ویژگیهایی که شاعر تلاش شعری‌اش را مصروف به دستیابی بدان کرده، کدام است؟ با دقت در سبک شعر او و کشف شاخصه‌های سبکی آن دریافتیم که «معنی بیگانه» از نظر شاعر خلق مضامین و کشف شبکه‌های تازة تداعی و تناسبات است که بیشتر از ر...

full text

روش‌های آشنایی‌زدایی در شعر صائب تبریزی

یکی از نظریه­های نقد ادبی معاصر، آشنایی­زدایی defamiliarization می­باشد و این روش به هرگونه تلاش هنری که رنگ رخوت و عادت را از هر دو سوی تعامل ادبی (مخاطب و گوینده) می­زداید و ادارک حسی و بازی با ذهن و هنر را بارور می­کند، اطلاق می­شود. صائب به عنوان نمایندة سبکی که به تازه­گویی و طرز نو و ابتکار شهرت دارد، یکی از نامبرداران تاریخ ادبیات فارسی در جهت آشنایی­زدایی است. روش­های صائب برای ایجاد...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات نقد ادبی

جلد ۱۰، شماره ۳۸، صفحات ۱۲۹-۱۵۱

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023